Posted on

Ἀπὸ τὴν Ἀνάλυση τοῦ «Τάφου τοῦ πολεμιστῆ» τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν

ερρίκος-ιψεν-ὁ-τάφος-τοῦ-πολεμιστῆ-θεοδόσης-παπαδημητρόπουλος

Στὴν πρώτη σύνταξη, ἡ δράση ἐκτυλίσσεται πολύ κοντὰ στὸν πατροπαράδοτο Βορρᾶ -στὴ Νορμανδία· στὴ δεύτερη, τὰ πράγματα ἀλλάζουν αἰσθητὰ καὶ προμηνύουν τὸ μεγάλο γεγονὸς κάπου δεκατέσσερα χρόνια μετά: Τὸ ταξίδι-ἀπόδραση τοῦ Ἴψεν στὴν Ἰταλία -τὴν ἐπαφὴ μὲ τὸν ἀρχαῖο Νότο τῆς Εὐαισθησίας καὶ τοῦ Πολιτισμοῦ, τοῦ ὠκεανοῦ τῆς Σκέψης γιὰ κάθε φλογισμένη, γερμανικὴ ψυχή. Ἀντίστοιχα, ἡ πνευματικὴ χειραφέτηση τοῦ Νίτσε ἐπιτυγχάνεται ὕστερ᾽ ἀπ᾽ τήν «ἱερὴ κατάβαση» καὶ τό «προσκύνημα» -τὸ ἴδιο καὶ τοῦ Γκαῖτε καὶ τὰ παραδείγματα δέν ἔχουν τελειωμὸ στὴν Ἱστορία τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Πνεύματος.

Ὁ ἐπαρχιωτισμὸς τοῦ παγωμένου εὐρωπαϊκοῦ ἄκρου, δέν ἀρκεῖ γιὰ τὸν Ἴψεν: Ὁδηγεῖ σὲ μονομέρειες, ἰδεοληψίες κι ἀποκλεισμούς. Ποθεῖ ὁ Νορβηγὸς νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν κοσμοπολιτισμὸ τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, τῆς ἐκπολιτισμένης Μεσογείου· τὸ mare nostrum δέν ἀποτελεῖ γιὰ κεῖνον ἰμπεριαλιστικὴ διαπίστωση, ἀλλ᾽ ἀχτῖδα ἐλπίδας γιὰ διεθνῆ εἰρήνη. Αὐτό διατρανώνει ὁ πυρῆνας τῆς πλοκῆς: τὴ γόνιμη συνάντηση Βορρᾶ καὶ Νότου, τό «εὐαγγέλιο» τῆς Ἀναγέννησης μετὰ ἀπ᾽ τὸ Ragnarok -τὸν πρόσκαιρο χαμὸ τῶν πατρῴων θεῶν.