Ἀπ᾽ τὰ λυρικὰ ποιήματα τοῦ Ἴψεν, ὅπως κι ἀπ᾽ τ᾽ ἀντίστοιχα μέρη τῆς θεατρικῆς του παραγωγῆς, τεκμαίρεται ἐξαιρετικὴ ἱκανότητα στὸ χειρισμὸ μέτρων κι ὁμοιοκατάληκτων σχημάτων. Ἀδιάσπαστο ὅλον συναποτελοῦν μορφὴ καὶ περιεχόμενο στὶς λυρικὲς δημιουργίες του!
Στὸ συγκεκριμένο ἔργο, τὰ στιχηρὰ μέρη ἐναλλάσσονται μὲ τὰ πεζολογικά. Ἐνῷ στὸν Σαίξπηρ ὁ στίχος κι ὁ πεζὸς λόγος σημειώνουν τὴν ἀντίστιξη τῆς λογικῆς ὅπως καὶ τῆς διασάλευσής της, μεταξὺ ἄλλων, ἐδῶ ὁ στίχος ἔχει διαφορετικὴ λειτουργία ὡς πρὸς τὸν πεζὸ λόγο: δηλώνει ψυχικὸ πάθος. Ὅπου παρακάμπτονται ἡ ἐξωτερικὴ κοινωνικὴ συνάφεια κι ὁ χειρισμὸς σ᾽ ἐπίπεδο διαπροσωπικῶν σχέσεων, ξεκινάει ἕνα κρεσέντο συναισθηματικῆς ἔκφρασης – σχεδὸν παροξυσμοῦ – ποὺ κορυφώνεται συνήθως μές σὲ κάποιον μονόλογο ἢ κάποια ταχύτατη καὶ συναρπαστικὴ στιχομυθία. Ὁ δραματικὸς στίχος τοῦ ἔργου οἰκοδομεῖ τὴν ψυχικὴ ἔνταση μὲ μιὰ σχεδὸν μουσικὴ σύλληψη τοῦ λόγου· ἂν δέν ἦταν κατ᾽ οὐσίαν ἡδυσμένος, ἡ κατάσταση θὰ ἐξώκειλε ἀπογοητευτικὰ στὸ κακῶς ἐννοούμενο μελόδραμα.
Τὰ τραγούδια συμπληρώνουν τούτη τὴν αἴσθηση. Πρῶτα ἐντάσσονται ἀπολύτως στὴ δράση, ὅπως λ.χ. τ᾽ ἀντίστοιχα στὸν Πέερ Γκύντ. Ἔπειτα, ἐπεκτείνουν τὸν δραματικὸ ὁρίζοντα -εἶναι σὰ νὰ φέρνουν πάνω στὴ σκηνὴ τὴ νορβηγικὴ ὕπαιθρο μὲ τὰ τοπία τῶν φιόρδ, τῶν λιβαδιῶν καὶ τῶν βουνῶν της· κατὶ παρόμοιο συμβαίνει καὶ μὲ τὶς στιχηρὲς ἀφηγήσεις, ὅπου ἡ Φύση παίρνει ψυχὴ καὶ ζωντανεύει. Ἡ ἀτμόσφαιρα δονεῖται ἀπ᾽ τὴν ἑορταστικὴ διάθεση τοῦ ἴδιου τοῦ δραματουργοῦ -ἀπὄνα ἁπαλὸ καλοκαιριάτικο ἀεράκι.
Ἡ γιορτὴ στὸ Σούλχαουγκ
Ἐπισκεφθῆτε τὴν ἱστοσελίδα γιὰ τὴ ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ Ἑρρίκου Ἴψεν: www.ibsen.gr
ΓΚΟΥΝΤΜΟΥΝΤ (Τραγουδάει):
Ἀπὸ λόφους διάβαινα τόσο βαρὺς καὶ μόνος·
τὰ πουλάκια λέγανε κι ἀντιλαλοῦσε ὁ λόγγος·
λέγανε παμπόνηρα καὶ σιγοτραγουδοῦσαν
νὰ σταθῶ νὰ στοχαστῶ οἱ ἀγάπες πῶς ἀνθοῦσαν:
«Χρόνους…