[Ἀπὸ τὸν θεατρικὸ μονόλογο Μακιαβέλλι τοῦ Θεοδόση Ἀγγ. Παπαδημητρόπουλου ποὺ ἐκδίδεται ἐνιαῖα μὲ τὸν Ἡγεμόνα τοῦ Νικολὸ Μακιαβέλλι.]
Φλωρεντία. Πατρίδα μου.
Ὀφείλεις στὸν ἑαυτό σου, νάσ᾿ αὐτάρκης. Νὰ πολεμᾶς μὲ τὰ ὅπλα τῶν πολιτῶν σου γιὰ τὰ δίκαια καὶ συμφέροντά σου -ὄχι μὲ μισθοφόρους· ἐκεῖνοι μονάχα νὰ προδίδουν ξέρουν. Τὰ φλωρεντίνικα ξίφη μποροῦν ν᾿ αποκρούσουν τὶς ὁρδὲς τῶν «μεγάλων βασιλιάδων» τῆς Βόρειας Ευρώπης.
Μιὰ δημοκρατικὴ πολιτεία πρέπει ν᾿ ἀκολουθῇ τὸ παράδειγμα τοῦ νεαροῦ Δαβίδ: Ὅταν ὁ Σαοὺλ τοῦ πρόσφερε τὰ ὅπλα του, γιὰ νὰ νικήσῃ τὸ γίγαντα Γολιάθ, αὐτὸς προτίμησε τὴν ταπεινή σφεντόνα!.. Ἤξερε καλά πὼς ἐκείνη — ὅπλο κατάδικό του — ἄκουγε μονάχ᾿ αὐτόν. Κι ἂς φαινόταν στὸ στράτευμα τοῦ Σαοὺλ ἀστεία…
Κάθε ἄξια πολιτεία θὰ τὸ καταλάβῃ: Οἱ μισθοφόροι θὰ τῆς φέρουνε – ἀργὰ ἢ γρήγορα – μεγαλύτερη ἧττα ἀπ᾿ τὴ νίκη ποὺ περιστασιακά τῆς χάρισαν· κι ἂν εἶν᾿ ἱκανοὶ καὶ γενναῖοι, ἡ καταστροφὴ θάν᾿ ἀκόμα μεγαλύτερη. Κρυφά φλογίζει τὴν ψυχὴ καθενὸς ὁ πόθος νὰ ρίξῃ τὸν ἀφέντη του, γιὰ ν᾿ ἁρπάξῃ ἔπειτα ἐξουσία καὶ τιμές…
Κι οὔτε σύμμαχο στρατὸ πρέπει νὰ προσκαλῇς στὰ ἐδάφη σου,γιὰ νὰ λύσῃς τὶς διαφορές σου μὲ τὸ γείτονα. Γιατί, σὰ νικήσῃ, θὰ στραφῇ μετὰ σὲ σένα. Γιὰ νὰ λεηλατήσῃ καὶ τὸ δικό σου πλοῦτο! Κι ο προσκεκλημένος στρατὸς εἶναι πιό ἐπικίνδυνος ἀπ᾿ τὸ μισθοφορικό, καθὼς ὁ πληρωμένος πολεμιστὴς σοῦ ὀφείλει ὑπηρεσία λόγῳ τῆς ἀμοιβῆς του… Ὁ προσκεκλημένος στρατός, ὅμως, δείχνει υποταγὴ μόνο στὸν ἄρχοντά του!
Ὁπότε,.. καλύτερα ἡ μικρὴ ταπεινὴ σφεντόνα παρὰ τὰ πληρωμένα στρατεύματα ἢ τὰ προσκεκλημένα στίφη ξένων συμμάχων. Κι ὅσο δημοκρατικώτερη εἶναι μιὰ πολιτεία, τόσο πιό πολὺ τιμάει τὴν ταπεινὴ σφεντόνα…
